Spayer Katedrali
·Alman imparatorluğu inşa ettirmiştir. Olgun alman romaniğının 3 önemli imparatorluk katedralinden biridir. Ren bölgesinde bulunur. Bu nedenle ren bölgesinin romanik devir yapı form ve özelliklerini bünyesinde toplar.
·1030 yılında imparator Komratik tarafından yapımına başlanır (1060) ta tamamlanarak ibadete açılır. Asli durumu başlangıçta düz tavanlı iken (1080-1106) yılları arasında imp. Henirich 4 zamanında üst örtü tonoz örtü ile değiştirilmiştir bu değişiklikle Almanya’da ilk kez mir mekânın orta sahını (naos) çapraz tonozla örtülmüştür. Aynı yıllarda doğu cephesi yeniden yapılır.
·Plan olarak Latin haçı formlu 3 sahınlı bazilika olup üzerinde 6 kulesi bulunur. Yapının toplam uzunluğu (134) metredir. Naos un genişliği dıştan dışa (37.62) metredir. Orta sahının tonoz yüksekliği (35) m doğu kulesini yüksekliği (71.20) metre batı kulesi ise (65.60) metredir.
·(15) metre genişlik ve (35) metre yükseklikteki orta sahın Cluny nın (1110) larda yapılan ve (12) m. Genişliğinde ve (32.50) m. Yüksekliğinde ki tonoz örtülü orta sahnını asmıştır.
·Spayer in tonozları ortaçağ Avrupa’sının büyük ölçüde ki ilk çapraz tonozları olarak gösterilir. Bu yapının ardından Normandia da ki (1093) tarihli Durhaim Katedrali gelmektedir.
·Avrupa sanatında özellikle kilse mimarisinde ilk tonozların tarihleri üzerinde hayli tartışmalar yapılır. Bu tartımsalar özellikle Milano da ki St. Ambroggio’yu ön plana çıkarmaktadır. ,bir kısım araştırmacılar bu yapıyı öncü örnekler arasında gösterirken bir kısmı ise 12.yy 2. Ve 3. Çeyreğine u yapıyı tarihlendirir. Burada ki asıl husus bu yüzyılda böyle bir tonoz örtü kullanılmasının önemidir.
·Bu kapsamda tarihi kesin olarak bilinen en erken çapraz tonozlu yapı Normandia da ki (1093) tarihli Durhaim Katedralidir.
·Orta sahının tonozları tonoz örtüdeki hatıl kemerlere kadar yükselen düzayaklara oturtulmuş olup her bir kompartıman (Joch) Birbirinin tamamen aynıdır.
·Naosta ayaklar üzerinde ki yarım sütünceler düşey çizgileşmeyi vurgulamada önemli olmalarına rağmen bunların bu aşamada her hangi bir taşıyıcı özelliği yoktur.
·Hem yan sahın larda hemde yukarda ki tepe pencerelerini içine alan kısımlarda kör kemer dizileri vardır. Bu düzenleme Trier in geç roma mimarlığında gelmekte olur kusursuz ve sadedir benzer bir uygumla ise Köln de (1030) civarında yapımına başlanan St. Maria im Kapitolde görülür.
·Ancak bu yapıda doğu apsisinin yanı sıra çapraz sahının kuzey ve güneyine de birer apsis eklenerek plan şeması bu kısımda 3 ‘lü bir yonca yaprağı formuna getirilmiş kollar beşik tonozla örtülüdür.
·Spayer in orta sahın duvarlarının düzenlemesi 2 katlı olup alt katta arkad (kemer dizisi ) üstte ise aydınlatma pencereleri bulunur. Kemerler hem arkad dizilerinde hemde pencere ve süslemelerde romanik üslubun ana öğesi olan yuvarla kemer türündedir.
·Kilisenin batısında ki Westwerk ise içende orta sahında emporelere yer verilerek iç mekân hareketlendirilmiştir.
·Yapının krptasi (1030-1041) yılları arasında yapılmış olup romanik krptaların genel özelliklerine uygun olarak çapraz tonozlu ve geniş hacimlidir.
·Genellikle çapraz sahının altında buluna krptalar hem çapraz sahının altında hemde merkez karesinin altında iki sıra sütun dizisi ile 3 sahına ayrılmıştır.
·Krıptaya giriş merkez karesi üzerinde sağlı sollu birer merdivenle sağlanmıştır yapının tamamı dış cephede kör kemer nişleri kaburgalar yuvarlak kemerler frizler bodur galeriler duvar sütünceler ve lizeneler gibi güçlü plastik elemanlarla donatılmıştır.
Yuvarlak kemerler hem fonksiyonel hemde dekoratif olarak yapıda bolca kullanılmıştır. Doğu apsisinin bodur galerileri (1095) de Lombardia taşından yeniden inşa edilir (1159) dan dan sonra bu elemanlar yapı cephesinde geliştirilerek kullanılmaya devam eder
·Alman imparatorluğu inşa ettirmiştir. Olgun alman romaniğının 3 önemli imparatorluk katedralinden biridir. Ren bölgesinde bulunur. Bu nedenle ren bölgesinin romanik devir yapı form ve özelliklerini bünyesinde toplar.
·1030 yılında imparator Komratik tarafından yapımına başlanır (1060) ta tamamlanarak ibadete açılır. Asli durumu başlangıçta düz tavanlı iken (1080-1106) yılları arasında imp. Henirich 4 zamanında üst örtü tonoz örtü ile değiştirilmiştir bu değişiklikle Almanya’da ilk kez mir mekânın orta sahını (naos) çapraz tonozla örtülmüştür. Aynı yıllarda doğu cephesi yeniden yapılır.
·Plan olarak Latin haçı formlu 3 sahınlı bazilika olup üzerinde 6 kulesi bulunur. Yapının toplam uzunluğu (134) metredir. Naos un genişliği dıştan dışa (37.62) metredir. Orta sahının tonoz yüksekliği (35) m doğu kulesini yüksekliği (71.20) metre batı kulesi ise (65.60) metredir.
·(15) metre genişlik ve (35) metre yükseklikteki orta sahın Cluny nın (1110) larda yapılan ve (12) m. Genişliğinde ve (32.50) m. Yüksekliğinde ki tonoz örtülü orta sahnını asmıştır.
·Spayer in tonozları ortaçağ Avrupa’sının büyük ölçüde ki ilk çapraz tonozları olarak gösterilir. Bu yapının ardından Normandia da ki (1093) tarihli Durhaim Katedrali gelmektedir.
·Avrupa sanatında özellikle kilse mimarisinde ilk tonozların tarihleri üzerinde hayli tartışmalar yapılır. Bu tartımsalar özellikle Milano da ki St. Ambroggio’yu ön plana çıkarmaktadır. ,bir kısım araştırmacılar bu yapıyı öncü örnekler arasında gösterirken bir kısmı ise 12.yy 2. Ve 3. Çeyreğine u yapıyı tarihlendirir. Burada ki asıl husus bu yüzyılda böyle bir tonoz örtü kullanılmasının önemidir.
·Bu kapsamda tarihi kesin olarak bilinen en erken çapraz tonozlu yapı Normandia da ki (1093) tarihli Durhaim Katedralidir.
·Orta sahının tonozları tonoz örtüdeki hatıl kemerlere kadar yükselen düzayaklara oturtulmuş olup her bir kompartıman (Joch) Birbirinin tamamen aynıdır.
·Naosta ayaklar üzerinde ki yarım sütünceler düşey çizgileşmeyi vurgulamada önemli olmalarına rağmen bunların bu aşamada her hangi bir taşıyıcı özelliği yoktur.
·Hem yan sahın larda hemde yukarda ki tepe pencerelerini içine alan kısımlarda kör kemer dizileri vardır. Bu düzenleme Trier in geç roma mimarlığında gelmekte olur kusursuz ve sadedir benzer bir uygumla ise Köln de (1030) civarında yapımına başlanan St. Maria im Kapitolde görülür.
·Ancak bu yapıda doğu apsisinin yanı sıra çapraz sahının kuzey ve güneyine de birer apsis eklenerek plan şeması bu kısımda 3 ‘lü bir yonca yaprağı formuna getirilmiş kollar beşik tonozla örtülüdür.
·Spayer in orta sahın duvarlarının düzenlemesi 2 katlı olup alt katta arkad (kemer dizisi ) üstte ise aydınlatma pencereleri bulunur. Kemerler hem arkad dizilerinde hemde pencere ve süslemelerde romanik üslubun ana öğesi olan yuvarla kemer türündedir.
·Kilisenin batısında ki Westwerk ise içende orta sahında emporelere yer verilerek iç mekân hareketlendirilmiştir.
·Yapının krptasi (1030-1041) yılları arasında yapılmış olup romanik krptaların genel özelliklerine uygun olarak çapraz tonozlu ve geniş hacimlidir.
·Genellikle çapraz sahının altında buluna krptalar hem çapraz sahının altında hemde merkez karesinin altında iki sıra sütun dizisi ile 3 sahına ayrılmıştır.
·Krıptaya giriş merkez karesi üzerinde sağlı sollu birer merdivenle sağlanmıştır yapının tamamı dış cephede kör kemer nişleri kaburgalar yuvarlak kemerler frizler bodur galeriler duvar sütünceler ve lizeneler gibi güçlü plastik elemanlarla donatılmıştır.
Yuvarlak kemerler hem fonksiyonel hemde dekoratif olarak yapıda bolca kullanılmıştır. Doğu apsisinin bodur galerileri (1095) de Lombardia taşından yeniden inşa edilir (1159) dan dan sonra bu elemanlar yapı cephesinde geliştirilerek kullanılmaya devam eder
